การรักษาภาวะ Hyperkalemia
Quick RX:
Step 1 -10% Ca gluconate 10-20 ml Iv slow,50% NaHCO3 50 cc iv
Step 2 -50% glucose 50 cc + RI 10 unit iv
Step 3 -Kayexalate/Kalimate 15gm(+น้ำ 60 ml) oral q 6 ชั่วโมง
หรือ rectal 180 ml q 6 hr Furosemide 40-80 mg iv
severe ให้ทุกstep, moderate 2,3 step, mild step3
ระดับความรุนแรง hyperkalemia
1.Mild K5-6 mEq/L
2.Moderate K 6-7 mEq/L
3.Severe K>7 mEq/L
อาการ
อาการ อ่อนเพลีย ท้องอืด หายใจลำบาก คลื่นไฟฟ้าหัวใจผิดปกตื
(muscle weakness, bowel ileus, abnormal EKG)
EKG abnormality in hyperkalemia
1st sign: tall peaked T มักพบเมื่อ K มากกว่า 6 meq/l
2nd sign: prolong PR interval มักพบเมื่อ K มากกว่า 7 meq/l
3rd sign: absent P wave with widen QRS complex มักพบเมื่อ K มากกว่า 8-9 meq/l
อันตรายมากมีโอกาสเกิด ventricular tachycardia/fibrillation ตามมาหากไม่รักษาอย่างทันท่วงที
หมายเหตุ
- T wave ปกติสูงไม่เกิน 5mm ใน limb lead, ไม่เกิน 10 mm ใน chest lead
- prolong PR interval > 5 ช่องเล็ก
- QRS complex ปกติกว้าง 1.5-2.5 ช่องเล็ก
การรักษา
ประเมินว่า K สูงจริง
ประเมิน ความรุนแรง (mild K5-6, moderate K6-7, severeK>7mEq/l)
ประเมิน ภาวะเร่งด่วน ใช้วิธีที่แก้ได้เร็ว (Kสูงเร็ว,EKG change,renal insuffi.,Met.acidosis)
ประเมิน underlying disease เพื่อเลือกวิธีรักษา (DM ระวังน้ำตาล,acidosis ให้ NaHCO3)
การให้ยารักษาภาวะ Hyperkalemia มี 3 ส่วน
ข้อ1.Stabilize Myocardial Membrane
ใช้เมื่อ K สูงมาก EKG เริ่มเปลี่ยน ได้ผลเร็ว แต่ทั้งนี้ต้องใข้ข้อ 2 ดึง K เข้า cell และ ขับ K ออกไปด้วย(ข้อ3)
Rx: 10% Ca gluconate 10-20 ml Iv slow 3-5 min ออกฤทธิ์ทันที
RX: 50% NaHCO3 50 cc iv >5 min เริ่มออกฤทธิ์ที่ 30-60 นาที ใช้กรณีที่มี metabolic acidosis ร่วมด้วย
ข้อ2.ดึง K กลับเข้า cell
ได้ผลเร็ว แต่ทั้งนี้ต้องขับ K ออกไปด้วย(ข้อ3)
Rx: RI 10 U + 50% glucose 50 cc iv 15-30 min (ระวัง BS ผู้ป่วยต้องไม่เกิน 240 mg/dl)
Rx: Salbutamal Neb 10-20mg
ออกฤทธิ์ใน 10-30 นาที
ข้อ3. ขับ K ออกจากร่างกาย ได้ผลช้า เฉพาะกรณี K สูงไม่มาก EKG ไม่เปลี่ยนใช้ วิธีนี้ข้อเดียวได้
Resin: Kayexalate 15gm(+20%sorbital 60 ml) oral q 6 ชั่วโมง หรือ rectal สวน 180 ml q 6 hr
Resin: Kalimate 15 gm(+น้ำ60ml) oral หรือ 30 gmrectal(+น้ำเปล่าหรือ5%D..100cc) q 6 ชั่วโมง (1ซอง=5gm )
Diuretic: Furosemide 40-80 mg iv
Rx: dialysis
Note:
Kayexalate & Kalimate(5gm:ซอง)
ใช้ dose เท่ากัน หากสวนก้น ออกฤทธิ์ใน 30 นาที และ 2 ชั่วโมงหากให้ทาง oral
(แต่ละ gm ขับ K ได้ 1 mEq)
Kayexalate เป็น Na resin ส่วน Kalimate เป็น Ca resin ไม่ทำให้ ระดับ Na เพิ่มขึ้น ใช้ในผู้ป่วย CHF, HT ได้
ตัวอย่างการแก้ K
case นี้เป็น hep enceph ซึมเจาะเลืิอดได้ K=6
-10% Calcium gluconate
sig. 10 ml iv slow stat
-50%glucose 50 ml +RI 10 unit iv push
-NG feed Kalimate 30 gm + น้ำ 100ml
q 4 hr * 2 dose
-Lactulose 40 ml via NG feed stat
-Repeat electroyte 4 hr
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น